Η δημόσια μεταφορά είναι δικαίωμα

Αύξηση της τιμής των απλών εισιτηρίων αναμένεται να ανακοινωθεί από το υπουργείο Μεταφορών την ερχόμενη εβδομάδα, λόγω της ανόδου του ΦΠΑ στο 23%, όπως προβλέπει η συμφωνία με τους δανειστές.
«Η λογική είναι να τηρηθεί η συμφωνία, αλλά να μην επιβαρυνθούν από αυτή οι εργαζόμενοι και να επιβιώσουν ταυτόχρονα οι δημόσιες αστικές συγκοινωνίες. Το σχέδιο είναι να αυξηθεί το απλό εισιτήριο και να κρατηθούν οι κάρτες στις ίδιες τιμές, ώστε να είναι πιο ελκυστικές για τους μόνιμους επιβάτες και να υπάρχουν σταθερά έσοδα για τους φορείς. Πρέπει να τονιστεί ότι οι ειδικές κατηγορίες πολιτών προστατεύονται, έχοντας τα μειωμένα εισιτήρια για ΑΜΕΑ, φοιτητές κτλ και θα υπάρξει και η κάρτα δωρεάν μετακίνησης για τους ανέργους» εξηγεί στην «Εποχή» η Πέτυ Πέρκα, από τη γενική γραμματεία Μεταφορών.
Έντονες είναι οι διαφωνίες που διατυπώνονται για το επικείμενο μέτρο, τόσο για την επιπλέον επιβάρυνση των επιβατών όσο και για τη γενικότερη αντίληψη για τις δημόσιες συγκοινωνίες. «Η άποψη μου είναι ότι το κόμιστρο πρέπει να μειωθεί, όχι να αυξηθεί. Η δυνατότητα για μετακίνηση είναι δικαίωμα του πολίτη και ως εκ τούτου πρέπει να προσφέρεται με τον καλύτερο και το φθηνότερο τρόπο. Αν οι συγκοινωνίες δεν γίνουν ελκυστικές, όποια ταμειακά μέτρα και να ληφθούν δεν θα διορθώσουν τα ελλείμματα, γιατί θα χαθεί η επιβατική κίνηση» επισημαίνει ο Δημήτρης Αναγνωστόπουλος, συγκοινωνιολόγος.
Τονίζει ταυτόχρονα πως η αύξηση της τιμής των εισιτηρίων θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, καθώς «υπάρχουν πάντα περιθώρια εξοικονόμησης από τη μείωση δαπανών, πχ από τα ανταλλακτικά, το σέρβις των οχημάτων, της προμήθειας των καυσίμων κτλ. Όλα αυτά επιδέχονται βελτίωσης και θα μπορούσαν να οργανωθούν ορθολογικότερα».

Ζήτημα ευρύτερης πολιτικής

«Οι ανατιμήσεις είναι εκτός ελληνικής πραγματικότητας και προγραμματικών δεσμεύσεων της κυβέρνησης και καθιστούν τα ΜΜΜ μέσο πολυτελείας, ενώ χρησιμοποιούνται από λαϊκά στρώματα. Αν βλέπουμε τη δημόσια υγεία, παιδεία, τις συγκοινωνίες κτλ σαν μια επιχείρηση με πλεονασματικούς ισολογισμούς, δεν θα έχουμε φθηνότερη μετακίνηση. Αυτό αποτελεί μια νεοφιλελεύθερη λογική που είναι κανιβαλιστική. Για να έχουμε καλύτερες συγκοινωνίες, πρέπει να δοθούν περισσότερα χρήματα από το ΑΕΠ, το οποίο βέβαια για να γίνει, πρέπει να σπάσουμε τα δεσμά του μνημονίου», σύμφωνα με το Λεωνίδα Παπαδόπουλο, μέλος του κινήματος «Δεν Πληρώνω» και του πολιτικού συμβουλίου της ΛΑΕ.
Από την άλλη πλευρά, το υπουργείο θεωρεί πως διασφαλίζεται το κοινωνικό δικαίωμα στη μεταφορά. «Το εύκολο θα ήταν να πούμε 23% οριζόντια. Αυτό, όμως, δεν έχει καμία παράμετρο κοινωνικής πολιτικής. Αν υπήρχε μεγαλύτερη κρατική επιχορήγηση, θα ερχόταν η κατάρρευση και αυτό θα ήταν τελείως αντικοινωνικό. Γι’ αυτό το λόγο φτιάχνουμε τα οικονομικά τους».

Επιτακτική η αναδιάρθρωση

Προκειμένου, όμως, να αποφευχθούν οι συνεχόμενες ανατιμήσεις εισιτηρίων, η λύση που προκρίνεται από τον συγκοινωνιολόγο, Δημήτρη Αναγνωστόπουλο, είναι η αναδιοργάνωση των μέσων, ώστε, πέρα από την οικονομική τους βιωσιμότητα, να εξασφαλίζεται πρωτίστως ο σκοπός τους, που είναι η εξυπηρέτηση των πολιτών.
«Στην Αθήνα, μόνο το 36% μετακινείται με συγκοινωνίες, όταν στην Ευρώπη το ποσοστό αυτό είναι άνω του 50%. Αν γίνονταν πιο εξυπηρετικές, θα προσέλκυαν περισσότερους επιβάτες και θα λυνόταν και το ταμειακό πρόβλημα. Πρέπει να αυξηθούν οι γραμμές κορμού σε δρομολόγια και σε συχνότητα. Από εκεί και πέρα πρέπει να υπάρχουν οι τροφοδοτικές γραμμές, που θα τις συνδέουν με τις υπόλοιπες περιοχές. Απαραίτητη είναι και η σύνδεση με τις δημοτικές συγκοινωνίες, καθώς και με τα μέσα σταθερής τροχιάς. Άλλο βήμα που πρέπει να γίνει, αφορά στην τηλεματική τεχνολογία. Να υπάρχουν, δηλαδή, ηλεκτρονικοί πίνακες, που θα δείχνουν σε πόση ώρα και ποιο λεωφορείο θα περάσει από τη στάση και σε πόση ώρα θα φθάσει στον προορισμό του».
«Στο τέλος του 2016 θα έχουμε έτοιμο το ηλεκτρονικό εισιτήριο. Πρόκειται για μια κάρτα, όπου θα χρεώνεται ο επιβάτης ανάλογα με τις διαδρομές του, χωρίς να πληρώνει εκείνη την ώρα, αλλά μάλλον στο τέλος του μήνα. Υπάρχει ακόμα ένα πλάνο δράσεων που θα εφαρμοστεί μόλις συσταθεί η υπεύθυνη επιτροπή. Κεντρικός γνώμονάς του είναι ο επιβάτης, προβλέπει μείωση εξόδων λειτουργίας, καλύτερο επίπεδο εξυπηρέτησης και ανάπτυξη της τηλεματικής», σημειώνεται από την Πέτυ Πέρκα για τα σχέδια του υπουργείου.